شب یلدا مبارک باد
یلدا
شب یلدا
شب یلدا به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول دی (نخستین روز زمستان) گفته میشود.شبی که تنها یک دقیقه طولانیتر از شبهای دیگر سال است.
شب چله
شب چله همان شب یلدا است. ازآنجاکه فردای این شب، چله بزرگ زمستان آغاز میشود به آن شب چله میگویند. ایرانیان در قدیم دو موقع از سال را به نام چله میشناختند. چله تابستان که از تیر شروع میشد و چله زمستان از دیماه. چلهها هرکدام به دو دوره تقسیم میشدند؛ چله بزرگ و چله کوچک. اول دیماه تا دهم بهمنماه که اوج سرما یخبندان است را چله بزرگ و از دهم بهمنماه تا اول اسفند را چله کوچک مینامیدند.
آداب و رسوم شب یلدا
شب یلدا نیز مانند سایر جشنهای باستانی، آداب و رسوم خاص خودش را دارد.
- آتش روشن کردن در یلدا: در باور ایرانیان باستان، آتش نمادی از روشنایی و خورشید بوده و برخی نیز آن را برای رفع نحسی اهریمنان روشن میکردند و اعتقاد داشتند که حرارت و شعلههای آتش شیاطین را دور میکند.
- قصهخوانی و مثل گویی در شب یلدا: در شب یلدا خانوادهها دورهم جمع میشوند و به شعر و داستان خوانی بزرگترها گوش فرا میدهند. قصههایی غیرواقعی که قهرمان آنها پریان و دیوها و جانوران هستند. این داستانها بسته به فرهنگ هر شهر یا استانی متفاوت است، بهعنوانمثال قصه حسین کرد شبستری در میان آذربایجانیها و داستانهای شاهنامه در بین خراسانیها رایج است.
- فال حافظ و شاهنامهخوانی در شب یلدا: شب یلدا با شعر و ادبیات کهن ما گره خورده است. اعضای خانواده دور هم جمع میشوند و فال حافظ میگیرند. بعداز حافظ نوبت شاهنامهخوانی میرسد؛ اگر شاهنامه با شیوه نقالی خوانده شود، جذابیتش صدچندان میشود. متلگویی یکی دیگر از آئینهای شب یلدا است.
- چیدمان سفره شب یلدا: چیدن سفره شب یلدا با انواع خوراکیها و تنقلات یکی از آئینهای این شب بهیادماندنی است که شامل آجیلهای مخصوص و میوههایی همچون انار و هندوانه و دیگر تنقلات است.